بررسی اثرات اتانل و متانل بر نمو رویشی و زایشی و برخی ویژگیهای عملکردی گندم (یک لپه) و سویا (دو لپه)

دانه های سویا ‏‎glycine max l. merr‎‏رقم هیل و پرشینگ پس از تلقیح با باکتری همزیست ‏‎rhizobium japonicum‎‏ در مزرعه تحقیقاتی مورد کشت قرار گرفت، در مراحل بین ‏‎v5-r1‎‏ گیاهان مورد پژوهش توسط تیمارهای اتانلی و متانلی با غلظهای 10، 20 و 30 درصد در مدت سه روز الکل پاشی شدند. پس از گذشت 10 روز از اعمال تیمارهای الکلی نمونه های از گلهای گیاهان تحت تیمار و شاهد برای بررسیهای میکروسکوپی انتخاب شدند و با استفاده از روشهای متداول سلول بافت شناسی، مراحل تکوینی آنها مورد بررسی قرار گرفت. میزان کلروفیلهای موجود در برگ گیاهان نیز مورد سنجش قرار گرفت. پس از گذشت دوره رشد رویشی و زایشی، گیاهان برداشت شدند، و ویژگیهای ریخت شناسی و اجزای عملکرد آنها بررسی شد. در بخشی دیگر از پژوهشها تاثیر اتانل و متانل بر روی گندم از تک لپه ایها نیز مورد پژوهش قرار گرفت، به همین منظور دانه های گندم ‏‎tritiucm aestivum‎‏ رقم تجن در گلدانهای هم اندازه در اوایل فصل پاییز کشت شدند. در طی مرحله رشد رویشی (در مرحله 4 الی 5 برگی) تیمارهای الکلی اعمال شد، پس از گذشت 10 روز از اعمال تیمار، پارامترهای چون میزان کلرویل، میزان فتوسنتر، تنفس و نقطه جبران مور اندازه گیری قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن بود که تیمارهای اتانلی و متانلی توانسته است تفاوت معنی داری را در ارتفاع گیاه، قطر ساقه اصلی و تعداد شاخه های فرعی گیاه سویا ایجاد کند به نحوی که ارتفاع گیاه در اثر تیمارهای الکلی (اتانلی و متانلی) کم می شود و در مقابل قطر ساقه اصلی و نیز تعداد شاخه فرعی افزایش می یابد، در اثر تیمارهای الکلی بر روی گندم مشاهده گردید که تغییرات معنی داری در میزان کلروفیلها ایجاد نشد، میزان فتوسنتز و تنفس نیز نسبت به شاهد کاهش نشان داد و در کل میزان نقطه جبران نیز نسبت به شاهد بالاتر بود. در میزان کلروفیهای کل و کلروفیل ‏‎a‎‏ گیاه سویا در اثر تیمارهای سنگین اتانلی نسبت به شاهد تفاوت معنی داری به وجود آمد، به نحوی که موجب افزایش این رنگیزه ها شد. بررسی اجزای عملکرد نشان داد که افزایش معنی داری در تعداد نیامک هر گیاه، وزن 50 نیامک و نیز وزن هزار دارنه در اثر تیمارهای الکلی نسبت به شاهد در گیاه سویا مشاهده گردید که در کل بر میزان عملکرد گیاه افزوده است. درصد چربی در دانه های حاصل گیاهان، تیمار شده سویا با الکل کاهش یافته ولی در مقابل بر میزان درصد پروتئین دانه ها افزوده شده است. مطالعه میکروسکوپی برشهای گلهای گیاهان شاهد و تحت تیمار که به روشهای سیتوهیستولوژیکی تهیه و رنگ آمیزی شدند نشان دادند که:1) روند کلی تکوین اجزای پوششی و زایشی در گیاهان تحت تیمار الکل مشابه با مراحل تکوین گیاهان شاهد است. اما در گلهای تیمار شده با الکل:- قطر دانه های گرده در اثر تیمارهای الکلی کاهش یافته- دانه های گرده اغلب چروکیده و حفره دار شده و وضعیت عادی خود را از دست دادند،- سلولهای تاپی تا انتهای تکوین دانه گرده باقی ماندند-در برخی موارد در اثر تیمارهای سنگین متانلی، دیواره مکانیکی خراب شده است. - ذرات ذخیره ای در دانه های گرده افزایش یافته است. - پوششهای تخمک رشد بیشتری نسبت به شاهد نشان می دهند.- الگوهای تشکیل تتراد تخمکی در برخی موارد از حالت خطی و ‏‎t‎‏ شکل به تترادهای توده ای تغییر شکل یافته است. - پوششهای هسته ای در کیسه رویانی تحت تیمار به خوبی مشخص نمی باشد.‎‏